Vấn đề nợ lương và thưởng cầu thủ đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng trong bóng đá Việt Nam, dẫn đến tình trạng cầu thủ đình công để đòi quyền lợi. Việc này không chỉ ảnh hưởng đến tinh thần thi đấu của các cầu thủ mà còn gây ra sự xáo trộn lớn trong các giải đấu. Trong bối cảnh này, đã đến lúc VFF và VPF cần phải nhanh chóng can thiệp và đưa ra những giải pháp hiệu quả để giải quyết triệt để vấn đề, nhằm đảm bảo sự công bằng và ổn định cho cả cầu thủ và các giải đấu.
Nguyên nhân khiến cầu thủ đình công
Trước đó, CLB ĐATH đã tuyên bố rút lui khỏi AFC Champions League 2 (trước đây là AFC Cup) với lý do lịch thi đấu quá dày đặc. Tuy nhiên, lý do thực sự là do thiếu kinh phí để duy trì hoạt động trên tất cả các mặt trận từ trong nước (V-League, cúp quốc gia, siêu cúp quốc gia) đến quốc tế (AFC Champions League 2 và Giải vô địch các CLB Đông Nam Á).
Ký tên đòi nợ
Hiện tại, 18 cầu thủ của CLB ĐATH, bao gồm cả ngoại binh, đã đồng loạt ký đơn khiếu nại gửi đến VFF, UBND tỉnh Thanh Hóa và CLB Bóng đá ĐATH. Trong đơn, họ nêu rõ rằng suốt hai mùa giải 2023 và 2023-2024, dù gặp khó khăn do chậm lương, thưởng và phí hợp đồng, đội vẫn thi đấu với tinh thần cao và đạt được thành tích xuất sắc, bao gồm 2 Cúp vô địch quốc gia và 1 Siêu cúp quốc gia. Đơn cũng yêu cầu các cơ quan chức năng can thiệp để giải quyết tình trạng này.
Nợ từ tiền thưởng
Bên cạnh việc nợ lương, thưởng và tiền lót tay, CLB ĐATH còn chưa thanh toán tiền thưởng từ tỉnh và các doanh nghiệp trong tỉnh liên quan đến thành tích đoạt Cúp quốc gia trong các mùa giải 2023 và 2023-2024.
Tại sao tình trạng cầu thủ đình công xảy ra nhiều?
Câu chuyện “nợ lương, thưởng cầu thủ” của CLB ĐATH không phải là lần đầu tiên xảy ra trong bóng đá Việt Nam (BĐVN). Trước đây, CLB Than Quảng Ninh đã phải giải thể vào tháng 8-2021 sau khi nhiều cầu thủ đồng loạt gửi đơn kêu cứu vì bị nợ lương, thưởng, và tiền lót tay suốt 2 năm liên tiếp. Sau đây là các lý do mà thời gian qua nhiều cầu thủ đình công:
Các CLB khác gặp khó khăn
Trước Than Quảng Ninh, khi V-League 2012 kết thúc, CLB Navibank Sài Gòn cũng tuyên bố ngừng hoạt động do hết kinh phí. Sau đó, đến lượt Sài Gòn Xuân Thành tuyên bố bỏ giải và giải tán khi V-League 2013 chỉ còn 2 lượt đấu. Vào cuối mùa V-League 2013, đội Kiên Giang cũng tuyên bố giải thể vì thiếu kinh phí.
Tình trạng nợ lương lan rộng
Mùa giải V-League 2014, dù CLB Hùng Vương An Giang đã thành công trong việc thăng hạng, nhưng nhà tài trợ không thực hiện đúng các cam kết tài chính, gây ra tình trạng cầu thủ bị nợ lương và thưởng. Kết quả là đội buộc phải xuống hạng và sau mùa giải, CLB đã tuyên bố giải thể. Gần đây, các CLB Ninh Bình và Sài Gòn FC cũng đã phải giải tán.
Tình hình cầu thủ đình công của bóng đá thế giới
Tình trạng kinh tế khó khăn là tình hình chung của bóng đá toàn cầu. Ngay cả giải vô địch quốc gia Malaysia, nhiều CLB cũng nợ lương, thưởng cho cầu thủ. Ngay cả đội bóng danh tiếng của Pháp, Bordeaux, cũng đã phải công bố phá sản và rút lui khỏi giải bóng đá chuyên nghiệp để chuyển sang thi đấu ở cấp độ nghiệp dư do thiếu hụt tài chính.
Các giải pháp để tránh trường hợp cầu thủ đình công
Cầu thủ đình công đã khiến nền bóng đá đi xuống, điều này không thể tiếp tục diễn ra. Bên liên đoàn bóng đá cần đưa ra giải pháp để khắc phục tình huống này:
Cảnh báo từ AFC
AFC đã thông báo rằng các giải đấu nội địa Malaysia có nguy cơ bị rút giấy phép do tình trạng nợ lương khiến cầu thủ đình công kéo dài đến 7 tháng. Điều này đồng nghĩa với việc Công ty Tổ chức Bóng đá chuyên nghiệp Malaysia, hoạt động tương tự như VPF của bóng đá Việt Nam, có thể mất quyền hoạt động.
Hành động quyết liệt của AFC đối với LĐBĐ Malaysia
AFC đã có những biện pháp cứng rắn đối với LĐBĐ Malaysia (FAM) vì tình trạng nợ lương khiến cầu thủ đình công diễn ra liên tục từ các giải vô địch quốc gia đến các giải cấp thấp hơn. Đối với AFC, quyền lợi của cầu thủ là ưu tiên hàng đầu, và việc FAM tiếp tục cấp phép cho các đội bóng không đủ năng lực tài chính là điều không thể chấp nhận.
Giải pháp của LĐBĐ Úc
Để tránh tình trạng các CLB giải thể hoặc bị kỷ luật bởi AFC, FIFA vì nợ lương, thưởng khiến cầu thủ đình công, LĐBĐ Úc và Ban Tổ chức giải vô địch quốc gia Úc đã giảm phí nộp mỗi mùa bóng của từng CLB từ 530.000 USD xuống còn 330.000 USD. Họ cũng cùng nhau tìm cách cắt giảm những hoạt động không cần thiết để giúp các CLB giảm chi phí vận hành, nhằm đảm bảo sự tồn tại và tham gia thi đấu của các CLB.
Giải pháp của FAM tại Malaysia
Tại Malaysia, FAM và các CLB đã tìm kiếm các giải pháp như giảm lương, giới hạn chuyển nhượng và mua sắm, thậm chí tạm thời không áp dụng quy định rớt hạng để giúp các CLB giảm bớt gánh nặng tài chính.
Bài học từ bóng đá Pháp
Trong trường hợp của CLB Bordeaux ở Pháp, năm 2021, khi doanh thu thương mại và doanh thu truyền hình giảm sút do COVID-19, CLB này đã bị đưa vào diện quản lý đặc biệt. Năm sau đó, Cơ quan Giám sát tài chính các CLB chuyên nghiệp Pháp (DNCG) đề xuất giáng Bordeaux từ Ligue 2 xuống Hạng ba, nhưng CLB đã kháng án thành công. Năm nay, DNCG tiếp tục đề xuất giáng hạng và CLB lại kháng án, nhưng cuối cùng đã rút đơn.
Giám sát chặt chẽ và luật cân bằng tài chính
Quy trình này cho thấy những nền bóng đá chuyên nghiệp có sự giám sát rất nghiêm ngặt, với luật cân bằng tài chính rõ ràng để bảo đảm tối đa quyền lợi của các cầu thủ.
Kết luận
Tình trạng nợ lương, thưởng khiến cầu thủ đình công không chỉ ảnh hưởng đến tinh thần và hiệu suất thi đấu mà còn gây ra những hệ lụy nghiêm trọng cho nền bóng đá Việt Nam. Để tránh việc các CLB bị giải thể và bảo vệ uy tín của bóng đá Việt Nam, VFF và VPF cần sớm vào cuộc. Những biện pháp mạnh mẽ và kịp thời là cần thiết để đảm bảo quyền lợi cho cầu thủ, xây dựng một môi trường bóng đá chuyên nghiệp và bền vững.
